Το καλό και το
κακό είναι δύο έννοιες ουσιαστικά αλληλένδετες. Το σήμα στα φαρμακεία με τον «όφη»
και το δισκοπότηρο που αυτός εκκρίνει το δηλητήριο του, αν και ο «όφις»
συνδέεται μυθολογικά και με τον ίδιο τον
Ασκληπιό και τις θεραπευτικές του μεθόδους, υποδηλώνει κατά βάθος αυτό, ότι το
δηλητήριο, το φάρμακο δηλαδή, μπορεί να θεραπεύσει, μπορεί όμως και να
σκοτώσει, έχει όπως λέμε παρενέργειες. Εξαρτάται από τη χρήση του που κάνει ο
καθένας.
Σχετικά με την
αλληλοσύνδεση του καλού και του κακού αναφέρεται όμως και το γνωστό απόφθεγμα: «Ουδέν
κακόν αμιγές καλού». Ναι, μας το είπαν κι αυτό, με λίγες μόνο λέξεις, οι «άνθρωποι»,
αυτοί που με τόσο υπερηφάνεια αποκαλούμε «αρχαίους ημών προγόνους».
Όμως, αν και στο
παραπάνω απόφθεγμα μπορεί το κακό και το καλό να αντιμετατεθούν, δεν είναι
τυχαίο ότι δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στο κακό και γι’ αυτό το απόφθεγμα αυτό
ξεκινά με αυτό.
Πράγματι, το
κακό μπορεί να μας κάνει να προβληματιστούμε περισσότερο: Γιατί συνέβη; Τι
έφταιξε; Τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά και δεν έγινε;
Είναι αυτό που
διατύπωσε ο Jack Ma, ο αυτοδημιούργητος αυτός Κινέζος που σήμερα
διευθύνει μια από τις μεγαλύτερες σε μέγεθος και χρηματιστηριακή αξία εταιρίες
του κόσμου, την Alibaba, λέγοντας: «Εγώ δεν ασχολούμαι με τις επιτυχημένες
ιστορίες των άλλων. Αυτές μπορεί να οφείλονται σε ένα πλήθος και διαφορετικούς
παράγοντες. Εμένα με ενδιαφέρουν οι αποτυχίες, για να μάθω τι έκαναν λάθος και
να μην το κάνω κι εγώ»!
Σε αντίθεση,
σπάνια ξεφεύγουμε από τον εντυπωσιασμό του καλού, ώστε να πάμε παρακάτω και να
ψάξουμε και το κακό που κρύβεται πίσω απ’ αυτό, π.χ. όταν μιλάμε για εκπληκτικές
επιτυχίες αθλητών, συνήθως δεν αναρωτιόμαστε για τις μεθόδους και το τι μπορεί
να κρύβεται πίσω στην προετοιμασία τους, οι επιπτώσεις των οποίων μπορεί να
φανούν μόνο αργότερα με δυσάρεστα έως
ολέθρια γι’ αυτούς αποτελέσματα.
Τώρα, επειδή
δικαιολογημένα ίσως αναρωτιέστε γιατί λέγονται όλα αυτά, αφορμή υπήρξε το
ζήτημα που ανέκυψε, ώ του θαύματος, ξαφνικά στη ζωή μας: οι επιχειρηματικές
πρακτικές της εταιρίας Novartis και αυτά που επακολούθησαν.
Είναι γεγονότα
που απασχόλησαν έντονα και για αρκετές ημέρες εμάς, τα μέσα ενημέρωσης και τον
πολιτικό κόσμο, μέχρι τα γεγονότα αυτά να πάρουν τον δρόμο τους και ο
κουρνιαχτός να καταλαγιάσει(;) κάπως, αφού, όπως συμβαίνει συνήθως και αλλού,
αλλά στη χώρα μας ειδικότερα, αρκούμαστε στο να μένουν τα όποια γεγονότα ψηλά,
εκεί στον αφρό της επικαιρότητας, μέχρι να έρθει το επόμενο κύμα να τα σκεπάσει
και να τα πετάξει απ’ εκεί, φέρνοντας άλλα καινούργια, φρέσκα και λαχταριστά στο
προσκήνιο, έτοιμα να απασχολήσουν ξανά τη δημοσιογραφία, ειδικά εάν έχουν και
οσμή σκανδάλου, οπότε και εμείς αισθανόμαστε μεγάλη ικανοποίηση, για μια ακόμη
φορά βέβαια, τρομάρα μας, που επιτέλους αποκαλύφθηκε αυτό που μας έφερε την
περιβόητη κρίση και τα μνημόνια!
Επειδή, όμως,
καλός πολίτης είναι ο σωστά ενημερωμένος πολίτης, εμείς με την ευκαιρία αυτή θα
επιλέξουμε να μείνουμε από το θέμα της Υγείας, που είναι πράγματι πολύ μεγάλο
και εξαιρετικά ενδιαφέρον και σοβαρό, στο κομμάτι των δαπανών της και του φαρμάκου
ειδικότερα, εξετάζοντας, όσο μας επιτρέπει ο σκοπός και η έκταση των αναρτήσεων
αυτών, τις διάφορες πτυχές του, χωρίς να μείνουμε όμως αποκλειστικά στα «σκάνδαλα» και τις πολιτικές
σκοπιμότητες που είναι το τόσο προβεβλημένο και επικοινωνιακά ελκυστικό κακό
της υπόθεσης, γιατί έτσι, όταν γνωρίζουμε καλύτερα το κομμάτι αυτό της Υγείας, μπορούμε
να κρίνουμε, όπως συμβαίνει με όλα τα ζητήματα, τι γίνεται, εάν γίνεται και
γιατί γίνεται λάθος, που αυτό είναι κυρίως, όπως αναφέραμε και στην αρχή, και το
ζητούμενο, το καλό, απ’ όλη αυτή την ιστορία!
ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
Η Υγεία είναι ίσως
το πολυτιμότερο αγαθό της φύσης στον άνθρωπο. Είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την
ποιότητα, αλλά και αυτήν την διάρκεια ζωής του ανθρώπου, και γι’ αυτό κάθε χώρα
που θέλει να λέγεται πολιτισμένη φροντίζει και πρέπει να φροντίζει για την
υγεία των κατοίκων της.
Η φροντίδα όμως
αυτή, όπως και τόσα άλλα πράγματα, έχει ένα οικονομικό κόστος, κάστος στο οποίο
καλούνται να συμμετάσχουν από την μία πλευρά, άμεσα, το ίδιο το κράτος και τα
ασφαλιστικά ταμεία και από την άλλη, άμεσα και έμμεσα, τα άτομα που διαμένουν μόνιμα
στη χώρα, αν και μπορεί να συμμετάσχουν άμεσα στο κόστος αυτό και άτομα που δεν
διαμένουν μόνιμα στη χώρα, αλλά βρίσκονται ευκαιριακά σ’ αυτήν και τυχαίνει να χρειαστούν ιατρική και φαρμακευτική
φροντίδα.
Το παρακάτω διάγραμμα
δίνει παραστατικά το ύψος, αλλά και τη διαχρονική εξέλιξη από το 2009 έως το
2015, της χρηματοδότησης της δαπάνης αυτής.
Όπως γίνεται
φανερό από το διάγραμμα αυτό το 2009 οι δαπάνες Υγείας, δημόσιες και συνολικές,
είχαν μια κορύφωση, ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν παρουσιάστηκε μια εντυπωσιακή
αποκλιμάκωση αυτών, για να φτάσει αυτή το 2015 το 37,7% για το σύνολο των
δαπανών Υγείας και το 45,7% για τη Δημόσια Χρηματοδότηση.
Μια άλλη μορφή
της χρηματοδότησης της δαπάνης αυτής, ως ποσοστά της συνολικής δαπάνης, δίδεται
και από το ακόλουθο αποκαλυπτικό διάγραμμα.
Στο διάγραμμα
αυτό παρατηρούμε το 2009, χρονιά που τα σημάδια της παγκόσμιας οικονομικής
κρίσης που ξέσπασε το 2008 είχαν αρχίσει να γίνονται αντιληπτά και στη χώρα
μας, μια εντυπωσιακή μείωση του ποσοστού της ιδιωτικής χρηματοδότησης στις δαπάνες
Υγείας, κάτι που είναι πραγματικά περίεργο, λόγος για τον οποίο θα
προσπαθήσουμε να βρούμε την ερμηνεία του αργότερα.
Αν θέλουμε πάντως
να αντιληφθούμε και το πως διαμορφώνεται η συμμετοχή αυτή και σε άλλες
ευρωπαϊκές χώρες το ακόλουθο διάγραμμα θα μας διαφωτίσει σχετικά.
Από το
διάγραμμα αυτό γίνεται φανερό ότι στην Ελλάδα η ιδιωτική συμμετοχή στις
υπηρεσίες υγείας είναι τουλάχιστο 10 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερη από όλες
σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν και το ποσοστό της συμμετοχής αυτής
εξαρτάται σίγουρα και από τα οικονομικά του κάθε κράτους, δεν υπάρχει αμφιβολία
ότι συνδέεται άμεσα τόσο με την κοινωνική πολιτική των κρατών αυτών στο θέμα
της υγείας, όσο και από την ευρωστία των ασφαλιστικών ταμείων τους, ενώ δεν
είναι τυχαίο ότι όσο μικραίνει το ποσοστό αυτό της συμμετοχής, τόσο και το
σύστημα υγείας στις χώρες αυτές είναι, σχεδόν κατά κανόνα, καλύτερο.
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Για να
έχουμε μια ιδέα του τι περιλαμβάνεται στις δαπάνες υγείας, αυτές σύμφωνα με τη
νέα μεθοδολογία ΣΛΥ 2011 περιλαμβάνουν και συνεπώς κατατάσσονται σε:
Υπηρεσίες περίθαλψης, αποκατάστασης
♦ Δημόσια και
ιδιωτική Ενδονοσοκομειακή και Εξωνοσοκομειακή π.χ. υπηρεσίες γιατρών,
οδοντιάτρων κ.λπ.
- Θεραπευτική
Φροντίδα
- Υπηρεσίες
Αποκατάστασης
- Υπηρεσίες
Μακροχρόνιας Νοσηλευτικής Φροντίδας
Επικουρικές υπηρεσίες υγειονομικής φροντίδας
♦ Επικουρικές
Υπηρεσίες Υγειονομικής Φροντίδας (π.χ. υπηρεσίες εργαστηρίων κλινικών και
διαγνωστικής απεικόνισης, υπηρεσίες μεταφοράς ασθενών και επείγουσας διάσωσης)
Διάθεση προϊόντων σε εξωνοσοκομειακούς
ασθενείς
♦ Φαρμακευτικά
και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα
♦ Άλλα Ιατρικά
προϊόντα
(π.χ. γυαλιά
οράσεως, ακουστικά βαρηκοΐας κ.ά.)
Άλλα Ιατρικά προϊόντα, Διοίκηση τομέα υγείας,
κλπ
♦ Υπηρεσίες
Πρόληψης και Δημόσιας Υγείας
♦ Διοίκηση του
τομέα Υγείας και Ασφάλιση Υγείας
♦ Μη εξειδικευμένες
υπηρεσίες κατ’ είδος
Για να
λάβουμε μια εικόνα της συνολικής δαπάνης για Ενδονοσοκομειακές και Εξωνοσοκομειακές
υπηρεσίες
καθώς και της δαπάνης για φάρμακα και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα, που είναι και
οι μεγαλύτερες, παρατίθεται για τις δαπάνες αυτές και για το χρονικό διάστημα
2009 έως 2014 το ακόλουθο διάγραμμα:
Βλέπουμε και
εδώ ότι το 2009 αποτελεί πάλι έτος κορύφωσης για τις δαπάνες αυτές που
αποκλιμακώνονται σταδιακά μέχρι το 2014 κατά 29,3% και 47,7% αντίστοιχα οι Ενδονοσοκομειακές
και Εξωνοσοκομειακές δαπάνες, ενώ η δαπάνη για φάρμακα και άλλα υγειονομικά
αναλώσιμα μειώνεται κατά 39,4%!
Σε σύγκριση τώρα
με τις δαπάνες αυτές, οι δαπάνες για
Επικουρικές υπηρεσίες υγειονομικής φροντίδας, Διοίκηση τομέα Υγείας και άλλα
Ιατρικά προϊόντα ανέρχονται το 2009 σε 1.082,
715 και 550 περίπου εκατ. Ευρώ αντίστοιχα,
μειώνονται όμως κι αυτές το 2014 και γίνονται αντίστοιχα 678, 666 και 336 περίπου εκατ. Ευρώ.
Σε αυτό το
σημείο όμως, για να μη κουραστείτε, αλλά και για να κρατηθεί το ενδιαφέρον σας,
πιστεύω, αμείωτο, θα σταματήσουμε εδώ,
ώστε το δεύτερο μέρος της ανάρτησης αυτής να αφιερωθεί σχεδόν αποκλειστικά στις
περιβόητες πλέον φαρμακευτικές δαπάνες.
