Όνειρο των
Φυσικών είναι η ανακάλυψη ενός γενικού νόμου της Φυσικής, που θα περιλαμβάνει
όλους τους υπόλοιπους που περιγράφουν και εξηγούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο,
τα φυσικά φαινόμενα. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει ήδη ή πρέπει να συμβαίνει στη
θέσπιση ενός Νόμου, αφού κάθε νόμος που δημιουργείται πρέπει να συμφωνεί και να
λαμβάνει υπόψη του ένα γενικότερο πλαίσιο αρχών, το Σύνταγμα.
Όταν όμως τώρα μιλάμε για νόμους που έχουν σχέση με τη φορολογία και
την φορολόγηση, πέρα από το ότι πρέπει να μην αντιβαίνουν στις αρχές του
Συντάγματος, πρέπει να έχουν σαν αφετηρία μία κεντρική στόχευση καθώς και όλα
αυτά που συνεπάγονται από τη στόχευση αυτή, αν βέβαια θέλουν να εξυπηρετούν τον
σκοπό στον οποίο υποτίθεται αποβλέπουν.
Όταν όμως παραβλέπουν είτε ένα μέρος αυτού που αποτελεί την βασική αφετηρία
ή ακόμα και έναν ή περισσότερους επιμέρους στόχους που πηγάζουν από την
αφετηρία αυτή, τότε οι νόμοι αυτοί όχι μόνο δεν εξυπηρετούν, λιγότερο ή
περισσότερο ανάλογα με το πόσο απομακρύνονται από τους στόχους αυτούς, τον
σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκαν, αλλά προκαλούν και παρενέργειες, οδηγώντας
πολλές φορές πολίτες, ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις να καταφύγουν
στη φοροδιαφυγή, αφού τους φέρνουν, όπως λένε, στα “κάγκελα”!
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, για να γίνουν τα παραπάνω περισσότερο
κατανοητά. Τι πρέπει να εξυπηρετεί και να είναι κάθε νόμος που αναφέρεται,
καθορίζει και περιγράφει αυτό που αποκαλούμε φορολογικό σύστημα; Δύο και μόνον πράγματα:
1. Να αυξάνει μεν τα έσοδα του κράτους,
αλλά
2. Να είναι δίκαιος
Αύξηση
Εσόδων
Ας πάρουμε λοιπόν
το πρώτο σκέλος, δηλαδή το τι πρέπει να κάνει για να επιτυγχάνει τον αρχικό
στόχο του και να αυξάνει τα έσοδα του κράτους (μην πάει ο νου σας στις γνωστές
αποτυχημένες “φορομπηχτικές” συνταγές). Η απάντηση είναι δύο και πάλι μόνον
πράγματα, δηλαδή:
1. Να ευνοεί την ανάπτυξη
2. Να είναι αποτελεσματικός
Τι πρέπει τώρα να κάνει για να ευνοεί την ανάπτυξη;
Μα, να ευνοεί την επιχειρηματικότητα και
τις επενδύσεις, εφόσον βέβαια αυτές κινούνται μέσα στα πλαίσια που καθορίζουν
άλλοι νόμοι, που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, των εργαζομένων και
των “καθαρά” εργατικών δικαιωμάτων.
Και τι πρέπει
να είναι και να κάνει για ευνοεί την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις;
Μα, τίποτε άλλο από το να είναι σταθερός,
να μην επιβάλλει υπερβολικούς φόρους στις επιχειρήσεις και να δίνει σχετικά
κίνητρα για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και την αύξηση των επενδύσεων, ένα εκ
των οποίων, ίσως το κυριότερο για τις τελευταίες, είναι η επίλυση των
δικαστικών θεμάτων να γίνεται γρήγορα και “τελειωτικά”, δηλαδή οριστικά, χωρίς
το παραθυράκι κάθε “πικραμένος” να προσφεύγει όποτε του “καπνίσει” στο
Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι όπως λένε: Η υπέρμετρη (προσφυγή στη) δικαιοσύνη
καταντά στο τέλος (αφού “μπλοκάρει” την απονομή της) υπέρμετρη αδικία!
Πάμε τώρα στο
δεύτερο σκέλος, δηλαδή τι πρέπει να κάνει κάθε φορολογικός νόμος για να
επιτυγχάνει τον δεύτερο στόχο του και να είναι αποτελεσματικός.
1.
Να είναι απλός
2.
Να καταπολεμά την Φοροδιαφυγή
Εδώ πλέον
μπαίνουμε στα δύσκολα. Για να μην χάσουμε όμως την ενότητα του συλλογισμού μας,
όπως αυτός διατυπώθηκε αρχικά με τις δυο βασικές του αρχές, ας επιτραπεί να αναφέρουμε
κάποιες βασικές ιδέες αργότερα, ενώ όσοι από εσάς βιάζονται και θέλουν ολοκληρωμένες
προτάσεις πάνω στο θέμα αυτό (απευθύνομαι σ’ εσάς τους απλούς πολίτες, αλλά και
σε σας τους ελευθέρους επαγγελματίες και επιχειρηματίες, τους νομοταγείς
βέβαια, που κοντεύει να σας σαλέψει και να τα “βροντήσετε” όλα κάτω!) δεν έχετε
παρά να ανατρέξετε στο κεφάλαιο «Φορολογικό σύστημα και Φοροδιαφυγή» που
περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, στο βιβλίο «Τικ-Τακ».
Δίκαιο
φορολογικό σύστημα
Αλήθεια, θα
μπορούσε κανείς να διαμαρτυρηθεί, εάν ένα φορολογικό σύστημα ήταν αντικειμενικά
δίκαιο. Όχι βέβαια, γιατί όλοι οι υπόλοιποι θα τον κατηγορούσαν ότι πάει να
φορτώσει σκόπιμα τα δικά του φορολογικά βάρη σ’ αυτούς.
Ποια όμως μπορεί να είναι τα στοιχεία και οι κανόνες εκείνοι που να
κάνουν ένα φορολογικό σύστημα να χαρακτηρίζεται ως δίκαιο; Πάμε να τα δούμε.
1. Όλα και όλων τα έσοδα φορολογούνται με
τον ίδιο τρόπο
2. Δεν
φορολογούνται ξανά και ξανά έσοδα η προέλευση των οποίων έχει ήδη φορολογηθεί
και περιουσιακά στοιχεία για τα οποία έχει ήδη καταβληθεί, άμεσα ή έμμεσα, ο
σχετικός φόρος
3. Τα φορολογικά μέτρα να είναι
ανταποδοτικά
Τι σημαίνει
όμως το πρώτο; Σημαίνει απλά ότι αφενός όλοι απολαμβάνουν ένα αφορολόγητο ποσό,
ανεξάρτητα του εάν είναι πλούσιοι ή φτωχοί, που επιτρέπει να καλύπτονται οι
βασικές ανάγκες και να ζει κανείς με αξιοπρέπεια και αφετέρου τα εισοδήματα,
ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσης τους, φορολογούνται βασικά με τον ίδιο
τρόπο.
Θα ρωτήσει
όμως κανείς: Υπάρχουν και οι φορολογικές κλίμακες, αυτές θα παραμείνουν;
Η απάντηση
είναι ότι εφόσον για κάποιους λόγους, που έχουν να κάνουν αφενός με την
ανικανότητα να εισπραχτούν οι φόροι που αναλογούν (βλέπε φοροδιαφυγή) και
αφετέρου με το να επιβληθεί, με έμμεσο αλλά ανήθικο τρόπο, ένας επιπλέον φόρος,
καθιερώθηκε το μέτρο της επιβολής ΦΠΑ σε κάθε είδος που κανείς αγοράζει ή
υπηρεσία που του παρέχεται και ο φόρος αυτός επιβαρύνει σε μεγαλύτερο ποσοστό
τα μικρά έως μεσαία εισοδήματα, τότε οι φορολογικές κλίμακες έχουν, εντός
ορισμένων ορίων βέβαια, λόγο ύπαρξης, λόγος που δεν θα ήταν αναγκαίος, εάν υπήρχε
αποτελεσματικός τρόπος καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και ο ΦΠΑ ήταν μηδενικός.
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, η ευρηματικότητα των εκάστοτε
καρεκλοκένταυρων, που το μόνο που κάνουν είναι να βρίσκουν τρόπους να
υφαρπάξουν ότι μπορούν από το δυστυχή φορολογούμενο, αξίζει να καταγραφεί στο
βιβλίο των ρεκόρ Guinness.
Τι να πρωτοαναφέρει κανείς, την φορολόγηση από το πρώτο Ευρώ, τον φόρο
επιτηδεύματος, την προκαταβολή 100% του φόρου για το επόμενο έτος και την
έκτακτη εισφορά, για όσους έχουν την ατυχία να επιχειρούν σ΄ αυτήν τη χώρα, την
εισφορά αλληλεγγύης, την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τα τεκμήρια ή το κερασάκι
στην τούρτα, το περιβόητο “χαράτσι”, που σωστά ο κόσμος το ονόμασε έτσι, και
για λόγους αποπροσανατολισμού το ονόμασαν ΕΝΦΙΑ, λες και όταν σε κλέβουν
σημασία έχει το πως θα ονομάσεις την κλοπή! Ά, υπάρχει και το ΤΑΠ, Τέλος
Ακίνητης Περιουσίας, που οι Δήμοι ακολουθώντας το παράδειγμα της πολιτείας το
επέβαλαν (εδώ ισχύει αυτό που λένε: Είπαν στον Βλάχο να χέ… και τα λοιπά, και
τα λοιπά!)
Η τρίτη όμως προϋπόθεση για να μπορεί να χαρακτηριστεί ένα φορολογικό
σύστημα δίκαιο είναι στην κυριολεξία όλα τα λεφτά! Πράγματι θα διαμαρτυρόταν
κανείς, υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζονται οι δύο όροι που προηγούνται, εάν
έβλεπε ότι οι φόροι του πιάνουν τόπο και δεν διασπαθίζονται τα χρήματα του στην
πρόσληψη ημετέρων, στη διατήρηση άχρηστων οργανισμών, απλά και μόνο γα
ψηφοθηρικούς λόγους, και στις κάθε λογής “κομπίνες” και “λοβιτούρες” που
γίνονται στις προμήθειες και την ανάθεση των έργων του Δημοσίου; Θα
διαμαρτυρόταν κανείς εάν αισθανόταν ότι ζούσε σε μία χώρα που του παρέχει
ασφάλεια, οι Δημόσιες υπηρεσίες δεν τον ταλαιπωρούν και οι δρόμοι δεν είναι
γεμάτοι λακκούβες, δείγμα απίστευτης προχειροδουλειάς και έλλειψης σεβασμού
στον πολίτη; Θα διαμαρτυρόταν εάν το επίπεδο της παροχής των υπηρεσιών Υγείας,
της Παιδείας, της κοινωνικής Πρόνοιας και Μέριμνας καθώς και η υποστήριξη της
εργαζόμενης μητέρας ήταν αυτή που πρέπει;
Για να γίνει αντιληπτό το πόσο σημαντικά είναι τα παραπάνω, αρκεί κανείς
να θυμηθεί την άρνηση των ψηφοφόρων σε σχετικά δημοψηφίσματα, στην Σουηδία και την
Ελβετία, να αποδεχτούν μείωση των φόρων, που εκεί μάλιστα είναι ιδιαίτερα υψηλοί,
από φόβο μήπως και υποβαθμισθούν οι παρεχόμενες από το κράτος υπηρεσίες και
υποδομές!
Βασικοί
(φορολογικοί) κανόνες
Αναφέραμε
παραπάνω, μιλώντας για τους τρόπους που ένα φορολογικό σύστημα μπορεί να είναι αποτελεσματικό,
ότι θα παραθέσουμε κάποιες βασικές ιδέες σχετικά με το πώς αυτό μπορεί να
επιτευχθεί.
Κατ’ αρχάς
υπάρχουν τρεις βασικοί κανόνες, οι εξής:
1. Όταν αυτό που κάνεις έχει βασικά λάθη
και είναι αδιέξοδο, ξεκίνα από ένα λευκό χαρτί.
2. Κυνήγησε τη
φοροδιαφυγή και το μαύρο χρήμα. Εάν όμως δεν το πιάνεις ή δεν μπορείς να το
πιάσεις, μην εμποδίζεις το υπόλοιπο να κυκλοφορεί ελεύθερα και μη στραγγαλίζεις την
Οικονομία.
3. Εάν δεν ξέρεις καλό σημάδι, σοφό είναι, τουλάχιστον να μην
πυροβολείς τα πόδια σου!
Ίσως, τους
κανόνες αυτούς θα έπρεπε να τους έχουν τυπωμένους με μεγάλα γράμματα στο
γραφείο κάθε ενός απ’ αυτούς τους γραφειοκράτες, που χρόνια τώρα θεωρούν ότι
φορολογικό σύστημα δεν είναι τίποτε άλλο από την επιβολή φόρων, επί δικαίων
κυρίως, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη ότι έχουν βάλει ένα ολόκληρο λαό στο κρεβάτι
του Προκρούστη, που είναι δυστυχώς πτυσσόμενο, και κάθε τόσο κόβουν ό,τι
περισσεύει. Βλέπετε, όταν παίρνεις ένα παχυλό μισθό, αυτό δεν σε πολυενδιαφέρει
και όπως αναφέραμε και σε άλλο άρθρο: Ξυλιές σε ξένο κόλο δεν πονάνε!
Ξεμπλοκάρισμα
ή μπορεί ο κόμπος να λυθεί;
Τι θα λέγατε
λοιπόν, αν τα κάθε είδους και προέλευσης εισοδήματα, με ελάχιστες εξαιρέσεις,
όπως οι τόκοι των καταθέσεων, αφού αφενός χωρίς καταθέσεις η οικονομία πεθαίνει
και αφετέρου αυτές έχουν πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα στην ανάπτυξη της
οικονομίας, κατατίθεντο υποχρεωτικά σ’ ένα βασικό τραπεζικό λογαριασμό, όπου
γινόταν άμεσα:
1. Η παρακράτηση
της ασφαλιστικής εισφοράς (25% για όλους (1), χωρίς τα γνωστά πλέον στον καθένα μας “συν”, και
μέχρι 1.000 Ευρώ τον μήνα(2))
2. Η παρακράτηση,
στο υπόλοιπο, του φόρου που αναλογεί, με προβολή όλων των καταθέσεων, τόσον
δηλαδή αυτών που είχαν κατατεθεί από τις αρχές του έτους όσον και της πιο
πρόσφατης κατάθεσης, μέχρι το τέλος του έτους αυτού, μέσω ενός απλού αλγορίθμου,
που θα λαμβάνει υπόψη όμως και το αφορολόγητο που αντιστοιχεί.
Ναι θα μου
πείτε, αυτό απλοποιεί τα πράγματα και αποφεύγονται φαινόμενα και καταστάσεις
σαν την φορολόγηση αυτών που χρησιμοποιούν μπλοκάκια, όπου οι “αρμόδιοι” ακόμη
δεν μπορούν ξεμπλέξουν τον κόμπο που οι ίδιοι δημιούργησαν. Αλλά, εάν κάποιος τα
έσοδα του δεν τα καταθέτει στον λογαριασμό αυτό ή δεν τα καταθέτει τελείως, τι
θα γίνεται; Υπάρχει τρόπος και σχετίζεται μ’ αυτό που αναφέρεται αμέσως
παρακάτω (Έ, να μη σας τα πω κι όλα, το σχετικό με τα παραπάνω κεφάλαιο
«Φορολογικό σύστημα και Φοροδιαφυγή» τα αναλύει με λεπτομέρεια. Διαβάσετε λοιπόν
το βιβλίο, θα σας κάνει γενικώς καλό!)
Υπάρχει όμως και το θέμα της φοροδιαφυγής. Τι μπορεί να γίνει με αυτό;
Εδώ η πρόταση που γίνεται ανατρέπει πλήρως την αντίληψη και πρακτική που επικρατεί.
Πράγματι, αντί
να κυνηγάς αυτόν που φοροδιαφεύγει, κυνηγάς αυτόν που δεν παίρνει αποδείξεις!
Ναι, θα μου πείτε το είδαμε κι αυτό, με τα χαρτάκια (εντάξει, τις
αποδείξεις) που μαζεύαμε τόσα χρόνια και την υποχρέωση αυτά να καλύπτουν το 10
έως 15% του εισοδήματος. Μια τρύπα στο νερό, που περήφανα επαναλαμβάνεται με τους
ίδιους όρους αλλά με την δήθεν χρήση τώρα των πλαστικών τραπεζικών καρτών και
την υποχρεωτική καθιέρωση των συσκευών POS (πιστεύω έχετε ακούσει για τα ξένα POS “μηχανάκια” που βρήκαν αμέσως
οι επιτήδειοι και διαβίβαζαν τον λογαριασμό σε ξένες Τράπεζες!)
Έχετε δίκιο ως προς το τελευταίο. Φαίνεται ότι οι επαΐοντες, που
χρόνια τώρα ταλαιπωρούν εμάς και τη χώρα, όχι μόνο δεν έχουν καταλάβει πώς
γίνεται οι φόροι συνέχεια να αυξάνονται και τα έσοδα του κράτους, 7 χρόνια
τώρα, να είναι καθηλωμένα στα 55 δις Ευρώ, αλλά φαίνεται ότι δεν έχουν ποτέ
προσφύγει στις υπηρεσίες της κατά τα άλλα συμπαθούς αλλά γνωστής κατηγορίας των
συνανθρώπων μας (ονόματα δεν λέμε και οικογένειες δεν θίγουμε) που δεν κόβουν
αποδείξεις ή ότι δεν έχουν πάει ποτέ, σαν κοινοί επισκέπτες, σε κανένα
επαρχιακό τουριστικό μαγαζί ή ταβερνάκι ή, ή, ή.
Όσον όμως αφορά το πρώτο, δηλαδή το σε ποιους πρέπει να επικεντρώσει η
Εφορία την προσοχή της, έχετε άδικο και αυτό διότι πλέον οι αναλήψεις από τον
βασικό και όχι μόνο τραπεζικό λογαριασμό θα αντικρίζονται συνολικά με τις αντίστοιχες
αποδείξεις που θα είναι μεν ηλεκτρονικά καταγεγραμμένες στην Γενική Γραμματεία
Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), δεν θα έχουν όμως απαραίτητα γίνει με
πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες, γεγονός που λύνει και το πρόβλημα εκείνων που είτε
αντιτίθενται στην χρήση πλαστικών τραπεζικών καρτών, λόγω του ότι το ποσοστό
που παρακρατούν οι Τράπεζες, 1,5% έως 2,5%, είναι υψηλό ή δεν θέλουν ή δεν
μπορούν να έχουν πάρε-δώσε με αυτές.
Έτσι, αν η διαφορά που πιθανόν προκύψει και δεν μπορεί να
δικαιολογηθεί φορολογηθεί με 60% (45% λόγω διαφυγής φορολογικών εσόδων συν 15%
από διαφυγή ΦΠΑ) τι θα λέγατε; (Άντε, πολλά σας είπα πάλι, λεπτομέρειες και τα
υπόλοιπα στο βιβλίο!).
Βλέπετε
λοιπόν, λύσεις υπάρχουν αρκεί να ξεφεύγουν από την πεπατημένη. Και όπως είπε ο
Αϊνστάιν:
Τα
προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με το επίπεδο σκέψης που τα δημιούργησε!
(Ακούει κανείς;)
Σημείωση 1: Εάν θεωρείται ότι το
ποσοστό αυτό είναι υψηλό, ειδικά με τις απαράδεκτα χαμηλές αποδοχές που
επικρατούν σήμερα, πρέπει να λάβετε υπόψη σας ότι η παρακράτηση αυτή προτείνεται
να γίνεται στους εργαζόμενους επί των μεικτών αποδοχών τους, οι οποίες θα
πρέπει είναι αυξημένες, αφού όπως προτείνεται πρέπει να σταματήσει το “πονηρό”
σύστημα των εργοδοτικών εισφορών, όπου όλοι συνεισφέρουν στις ασφαλιστικές
εισφορές, εργαζόμενοι και εργοδότες, το συνολικό ύψος των εισφορών αυτών να
φτάνει το απίστευτο ύψος του 40% των αποδοχών των εργαζομένων, οι τελευταίοι να
μη γνωρίζουν ότι πρακτικά συνεισφέρουν τόσα πολλά και βέβαια κανείς ουσιαστικά να
γνωρίζει που έχουν πάει όλα αυτά τα λεφτά!
Σημείωση 2: Στο βιβλίο υπάρχουν
συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με το Συνταξιοδοτικό σύστημα και την Παροχή
υπηρεσιών Υγείας, όπου οι τελευταίες προτείνεται ότι πρέπει να διαχωριστούν
τελείως από το πρώτο, δεδομένου ότι αποτελούν κοινωνικό αγαθό και ως τέτοιο
πρέπει να έχουν σ’ αυτό πρόσβαση, αλλά με βάση κάποιους κανόνες που θα
διασφαλίζουν μια μικρή ουσιαστικά, αλλά εφικτή και δίκαιη χρηματική συμμετοχή, όλοι!
